Urządzenia przeciwpożarowe odgrywają kluczową rolę w ochronie ludzi i mienia przed skutkami pożaru. Ich niezawodne działanie zależy jednak od regularnej konserwacji i serwisowania. To, kiedy i jakie przeglądy powinny być wykonywane, jest określone w przepisach prawa, a także przez producentów sprzętu. Warto wiedzieć, jakie urządzenia ppoż. wymagają regularnej kontroli, jak często powinno się to robić oraz jakie są najczęstsze problemy z ich funkcjonowaniem.
1. Systemy sygnalizacji pożarowej (SSP)
Kiedy serwisować?
Systemy sygnalizacji pożarowej, obejmujące czujniki dymu, czujniki ciepła oraz centrale alarmowe, powinny być sprawdzane przynajmniej raz w roku. W przypadku obiektów o zwiększonym ryzyku pożarowym, np. magazynów czy zakładów produkcyjnych, kontrole powinny być przeprowadzane nawet co 6 miesięcy.
Najczęstsze problemy:
- Zanieczyszczenie czujników, co może prowadzić do fałszywych alarmów.
- Uszkodzenia okablowania wskutek wilgoci lub uszkodzeń mechanicznych.
- Niezgodności w działaniu centrali sygnalizacji pożarowej z powodu awarii zasilania lub uszkodzenia elektroniki.
2. Gaśnice
Kiedy serwisować?
Przegląd techniczny gaśnic powinien odbywać się minimum raz w roku. Konserwacja obejmuje kontrolę ciśnienia, szczelności oraz ważności naboju. W zależności od typu gaśnicy (proszkowa, śniegowa, pianowa), co kilka lat (zazwyczaj 5) należy także przeprowadzać próby ciśnieniowe.
Najczęstsze problemy:
- Spadek ciśnienia gazu w gaśnicy.
- Zablokowanie dyszy wskutek złego przechowywania (np. w zakurzonym miejscu).
- Uszkodzenie zaworu lub korpusu gaśnicy, co może prowadzić do nieszczelności.
3. Systemy tryskaczowe
Kiedy serwisować?
Systemy tryskaczowe wymagają regularnych przeglądów co najmniej raz w roku. Przegląd powinien obejmować sprawdzenie szczelności instalacji, funkcjonowanie głowic tryskaczowych, stan rur oraz poziom ciśnienia wody.
Najczęstsze problemy:
- Korozja rur i głowic tryskaczowych, co może zmniejszać przepływ wody.
- Uszkodzenia mechaniczne głowic, które mogą uniemożliwić ich prawidłowe działanie.
- Zanieczyszczenie wewnętrzne instalacji (osady, rdza), co ogranicza efektywność gaszenia.
4. Hydranty wewnętrzne i zewnętrzne
Kiedy serwisować?
Hydranty wewnętrzne i zewnętrzne powinny być sprawdzane raz w roku. Przeglądy obejmują testowanie ciśnienia, sprawdzenie stanu węży oraz szczelność połączeń. W przypadku hydrantów zewnętrznych warto także ocenić stan przyłącza wodnego.
Najczęstsze problemy:
- Uszkodzenie zaworów lub węży.
- Korozja lub zanieczyszczenia wewnątrz instalacji, które wpływają na przepływ wody.
- Niewystarczające ciśnienie wody, co obniża skuteczność gaszenia pożaru.
5. Klapy oddymiające i systemy oddymiania
Kiedy serwisować?
Klapy oddymiające oraz systemy oddymiania powinny być przeglądane co najmniej raz na rok. Przegląd obejmuje testowanie mechanizmów otwierania klap, sprawdzanie sterowników, a także kontrolę działania czujników dymu.
Najczęstsze problemy:
- Awaria mechanizmu otwierania klap, co uniemożliwia ich działanie w przypadku pożaru.
- Problemy z systemem sterowania lub zasilaniem awaryjnym.
- Niewłaściwa regulacja lub zanieczyszczenia czujników dymu, co wpływa na efektywność oddymiania.
6. Systemy detekcji gazów
Kiedy serwisować?
Systemy detekcji gazów powinny być serwisowane co najmniej raz w roku, a w przypadku miejsc o dużym zagrożeniu wyciekiem gazów – nawet co 6 miesięcy. Przeglądy obejmują testy sprawności detektorów, kalibrację oraz kontrolę funkcjonowania centrali.
Najczęstsze problemy:
- Zanieczyszczenie detektorów, co prowadzi do błędnych wskazań.
- Uszkodzenia mechaniczne lub korozja elementów systemu.
- Nieprawidłowa kalibracja, która może zaniżać lub zawyżać wykrywanie stężenia gazów.
7. Systemy zasilania awaryjnego i agregaty prądotwórcze
Kiedy serwisować?
Systemy zasilania awaryjnego oraz agregaty prądotwórcze powinny być serwisowane co najmniej raz na pół roku. Kontrola obejmuje testowanie poziomu naładowania baterii, sprawność generatora oraz kontrolę układów rozruchowych.
Najczęstsze problemy:
- Awaria układów zasilania awaryjnego, co może prowadzić do nieuruchomienia się systemów ppoż. w przypadku braku prądu.
- Zużycie baterii lub problemy z generatorem.
- Brak regularnych testów, co powoduje, że urządzenie nie działa w sytuacji awaryjnej.
Dlaczego regularny serwis urządzeń ppoż. jest tak ważny?
Regularny serwis i konserwacja urządzeń przeciwpożarowych są kluczowe, aby systemy działały w pełni sprawnie w przypadku wystąpienia zagrożenia. Nawet drobne usterki mogą zaważyć na skuteczności ochrony obiektu. Ponadto, zgodnie z polskimi przepisami, właściciele i zarządcy budynków mają obowiązek przeprowadzania regularnych przeglądów i konserwacji wszystkich systemów ppoż.
Dbając o regularny serwis, nie tylko spełniasz wymogi prawne, ale przede wszystkim zapewniasz bezpieczeństwo użytkownikom budynku oraz minimalizujesz ryzyko strat materialnych.